Υπάρχει ήδη στην σελίδα οφέλη για τον άνθρωπο μια πρώτη περιγραφή της πρόπολης. Εδώ θα προσπαθήσουμε να πούμε λίγα πράγματα περισότερρα για αυτό το θαυμαστό, αν και άγνωστο προιόν της μέλισσας τουλάχιστον στην Ελλάδα, την πρόπολη και θα πούμε και πώς εξάγεται και τι χειρισμούς θέλει απο τον μελισσοκόμο.
Η μέλισσα μας λοιπόν πέρα απο όλα τα άλλα προιόντα που βάζει στην κυψέλη της για την δική της επιβίωση και όχι του μελισσοκόμου, βάζει και την λεγόμενη πρόπολη η οποία είναι μια ρητινόδης ουσία που περιέχει ρητίνες και βάλσαμα 55%, αιθέρια έλαια 7%, κερί 30% ,γύρη 3% και διάφορες άλλες ουσίες 5%.Την συγκεκριμένη ουσία η μέλισσα την πέρνει απο τα μπουμπούκια π.χ των ιτιών, των καστανιών, τις φλούδες του έλατου και του πεύκου και όλα τα προηγούμενα φυτά την παράγουν για να προστατεύουν τα μπουμπούκια τους ή για να κλείνουν τις πληγές τους. Για παράδειγμα η ρετσίνη που βγάζει το πεύκο όταν το σκίζουμε την χρησιμοποιεί η μέλισσα για προστατεύσει την κυψέλη της...Πως μπορεί να προστατεύσει την κυψέλη της με μια ρητίνη αυτή η μέλισσα? Σφραγίζει τα κενό στην κυψέλη ή κάποια τρύπα που μπαίνει κρύος αέρας επικύνδυνος για να κρυώσει ο γόνος της , αν κάποιος εισβολέας μπεί στην κυψέλη π.χ ποντίκι, αχαιρόντια πεταλούδα κ.α η άμεση συνέπεια για τον κακόμοιρο τον εχθρό θα είναι να θανατωθεί.Πώς όμως θα αφαιρεθεί το πτώμα του απο την κυψέλη αφού δεν μπορούν να το σηκώσουν; Οι μέλισσές μάς την βρήκαν την λύση ,τον μουμιοποιούν με πρόπολη και καθότι η πρόπολη έχει βακτηριοστατικές, βακτηριοκτόνες, αντιμικροβιακές, μυκητοκτόνες, μυκοστατικές και απολυμαντικές ιδιότητες και έτσι δεν επηρεάζει η σήψη του νεκρού εισβολέα την κυψέλη και τα προιόντα της.
Απο πού προέρχεται η λέξη ''πρό-πολη"; Είναι σύνθετη λέξη όπως βλέπετε και την έβγαλαν οι αρχαίοι Έλληνες, αφού διαπίστωσαν ότι οι μέλισσες την χρησιμοποιούσαν για να μικραίνουν την είσοδο της κυψέλης τους για να υπερασπίσουν την αποικία τους, εξού και το όνομά της (προ την πόλη).
ΣΥΛΛΟΓΗ ΤΗΣ ΠΡΟΠΟΛΗΣ
Ας ξεκινήσουμε λοιπόν πάλι με το μελίσσι μας. Ετσι λοιπόν όταν υπάρχει κίνδυνος ή είναι απαραίτητη η συλλογή πρόπολης για την κυψέλη, οι άλλες διαδικασίες π.χ συλλογή μελιού,γύρης κ.τ.λ μετριάζονται.Έτσι λοιπόν η καταλληλότερη εποχή να μαζέψουμε πρόπολη, πρώτα τα μελίσσια μας και μετά εμείς, είναι τον Άυγουστο- Σεπτέμβριο που το νέκταρ έξω στο περιβάλλον είναι λίγο ως και καθόλου.Βέβαια χρειάζεται προσοχή στις λεηλασίες!
Πώς γίνεται η συλλογή;
Υπάρχουν στο εμπόριο ειδικές σίτες για την συλλογή πρόπολης και είναι όπως αυτή της φωτογραφίας παρακάτω.
Ή ακόμα και αυτοσχέδιες σίτες που βρίσκεις με το μέτρο σε καταστήματα με εργαλεία και σιδερικά και οι οποίες απότι ξέρω τις χρησιμοποιόυν οι υδραυλικοι...τώρα αν κάνω λάθος διορθώστε με!
Στα δεξιά βλέπουμε μια σίτα που την έχουν γεμίσει οι φίλες μας με πρόπολη.
Συνήθως οι σίτες αυτές τοποθετούντε στο πάνω μέρος της κυψέλης ανάμεσα στο καπάκι και στο πάτωμα και το καπάκι παραμένει ελαφρός ανοιχτό ώστε να μπαίνει αέρας και φώς μέσα στην κυψέλη και να ανυσυχήσουμε τους κατοίκους της!Έτσι λοιπόν οι ανύσυχοι κάτοικοι της κυψέλης θα τρέξουν να μαζέψουν πρόπολη ώστε να σφραγίζουν όλα τα ανοίγματα της σίτας. ΠΡΟΣΟΧΗ!!! Η διατομή στα ανοίγματα της σίτας θα πρέπει να είναι μικρή ώστε να αποτρέψουμε τυχόν λεηλάτριες μέλισσες να εισέλθουν στην κυψέλη.
Η παραγωγή της κυψέλης μας δεν ξεπερνάει τα 300 γραμ τον χρόνο.
Ο τρόπος τώρα που αποδεσμεύουμε την πρόπολη απο την σίτα είναι εύκολος! Αφού γεμίσει η σίτα με πρόπολη την αφαιρούμε την σίτα και της δίνουμε ένα σχήμα κυλινδρικό, ύστερα την βάζουμε σε μια σακούλα και την σακούλα αυτή την τοποθετούμε στην κατάψυξή μας.Μετά απο εύλογο χρονικό διάστημα αφαιρούμε την σακούλα με την σίτα και κοπανάμε απο πάνω την σακούλα, όπως είναι κατεψυγμένη η πρόπολη. Από το κοπάνημα θα πέσει μέσα στην σακούλα, έτσι λοιπόν έχουμε καθαρή πρόπολη σε κομματάκια. Υπάρχει και ο τρόπος του να αφαιρούμε τα διάφορα κομμάτια πρόπολης που βάζουν οι μέλισσες στους κηρυθροφορείς αλλά είναι πιο δύσκολη διαδικασία γιατι μετά θέλει δαιχωρισμό αφού το προιόν αυτο δεν είναι καθαρή πρόπολη, αλλά πρόπολη με προσμίξεις!
Τώρα την πρόπολη μπορείς να την διαλύσεις μέσα σε αλκοολούχο δίαλυμα και να φτιάξεις βάμα πρόπολης ή απλα να καταναλωθεί αυτούσια μέχρι να μην κολάει στα δόντια.
ΦΑΡΜΑΚΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΠΡΟΠΟΛΗΣ
Η φαρμακολογία της πρόπολης είναι πολύ μεγάλη.
Χρησιμοποιείται στην ωτο-ρινο-λαρυγγολογία για αντιμετώπιση αμυγδαλίτιδας,φαρυγγίτιδας,ρινίτιδας,ιγμορίτιδας, στην στοματολογία για την αντιμετώπιση στοματίτιδας, ουλίτιδας, οδοντικές μολύνσεις και στην δερματολογία.
Επίσης έχει μια αναισθητική ιδιότητα και επουλωτικές και αντιφλεγμονώδεις δράσεις. Αυξάνει τον μεταβολισμό και ευνοεί την επούλωση πληγών.
Η μέλισσα μας λοιπόν πέρα απο όλα τα άλλα προιόντα που βάζει στην κυψέλη της για την δική της επιβίωση και όχι του μελισσοκόμου, βάζει και την λεγόμενη πρόπολη η οποία είναι μια ρητινόδης ουσία που περιέχει ρητίνες και βάλσαμα 55%, αιθέρια έλαια 7%, κερί 30% ,γύρη 3% και διάφορες άλλες ουσίες 5%.Την συγκεκριμένη ουσία η μέλισσα την πέρνει απο τα μπουμπούκια π.χ των ιτιών, των καστανιών, τις φλούδες του έλατου και του πεύκου και όλα τα προηγούμενα φυτά την παράγουν για να προστατεύουν τα μπουμπούκια τους ή για να κλείνουν τις πληγές τους. Για παράδειγμα η ρετσίνη που βγάζει το πεύκο όταν το σκίζουμε την χρησιμοποιεί η μέλισσα για προστατεύσει την κυψέλη της...Πως μπορεί να προστατεύσει την κυψέλη της με μια ρητίνη αυτή η μέλισσα? Σφραγίζει τα κενό στην κυψέλη ή κάποια τρύπα που μπαίνει κρύος αέρας επικύνδυνος για να κρυώσει ο γόνος της , αν κάποιος εισβολέας μπεί στην κυψέλη π.χ ποντίκι, αχαιρόντια πεταλούδα κ.α η άμεση συνέπεια για τον κακόμοιρο τον εχθρό θα είναι να θανατωθεί.Πώς όμως θα αφαιρεθεί το πτώμα του απο την κυψέλη αφού δεν μπορούν να το σηκώσουν; Οι μέλισσές μάς την βρήκαν την λύση ,τον μουμιοποιούν με πρόπολη και καθότι η πρόπολη έχει βακτηριοστατικές, βακτηριοκτόνες, αντιμικροβιακές, μυκητοκτόνες, μυκοστατικές και απολυμαντικές ιδιότητες και έτσι δεν επηρεάζει η σήψη του νεκρού εισβολέα την κυψέλη και τα προιόντα της.
Μουμιοποιημένη Αχαιρόντια |
ΣΥΛΛΟΓΗ ΤΗΣ ΠΡΟΠΟΛΗΣ
Ας ξεκινήσουμε λοιπόν πάλι με το μελίσσι μας. Ετσι λοιπόν όταν υπάρχει κίνδυνος ή είναι απαραίτητη η συλλογή πρόπολης για την κυψέλη, οι άλλες διαδικασίες π.χ συλλογή μελιού,γύρης κ.τ.λ μετριάζονται.Έτσι λοιπόν η καταλληλότερη εποχή να μαζέψουμε πρόπολη, πρώτα τα μελίσσια μας και μετά εμείς, είναι τον Άυγουστο- Σεπτέμβριο που το νέκταρ έξω στο περιβάλλον είναι λίγο ως και καθόλου.Βέβαια χρειάζεται προσοχή στις λεηλασίες!
Πώς γίνεται η συλλογή;
Υπάρχουν στο εμπόριο ειδικές σίτες για την συλλογή πρόπολης και είναι όπως αυτή της φωτογραφίας παρακάτω.
Ή ακόμα και αυτοσχέδιες σίτες που βρίσκεις με το μέτρο σε καταστήματα με εργαλεία και σιδερικά και οι οποίες απότι ξέρω τις χρησιμοποιόυν οι υδραυλικοι...τώρα αν κάνω λάθος διορθώστε με!
Στα δεξιά βλέπουμε μια σίτα που την έχουν γεμίσει οι φίλες μας με πρόπολη.
Συνήθως οι σίτες αυτές τοποθετούντε στο πάνω μέρος της κυψέλης ανάμεσα στο καπάκι και στο πάτωμα και το καπάκι παραμένει ελαφρός ανοιχτό ώστε να μπαίνει αέρας και φώς μέσα στην κυψέλη και να ανυσυχήσουμε τους κατοίκους της!Έτσι λοιπόν οι ανύσυχοι κάτοικοι της κυψέλης θα τρέξουν να μαζέψουν πρόπολη ώστε να σφραγίζουν όλα τα ανοίγματα της σίτας. ΠΡΟΣΟΧΗ!!! Η διατομή στα ανοίγματα της σίτας θα πρέπει να είναι μικρή ώστε να αποτρέψουμε τυχόν λεηλάτριες μέλισσες να εισέλθουν στην κυψέλη.
Η παραγωγή της κυψέλης μας δεν ξεπερνάει τα 300 γραμ τον χρόνο.
Ο τρόπος τώρα που αποδεσμεύουμε την πρόπολη απο την σίτα είναι εύκολος! Αφού γεμίσει η σίτα με πρόπολη την αφαιρούμε την σίτα και της δίνουμε ένα σχήμα κυλινδρικό, ύστερα την βάζουμε σε μια σακούλα και την σακούλα αυτή την τοποθετούμε στην κατάψυξή μας.Μετά απο εύλογο χρονικό διάστημα αφαιρούμε την σακούλα με την σίτα και κοπανάμε απο πάνω την σακούλα, όπως είναι κατεψυγμένη η πρόπολη. Από το κοπάνημα θα πέσει μέσα στην σακούλα, έτσι λοιπόν έχουμε καθαρή πρόπολη σε κομματάκια. Υπάρχει και ο τρόπος του να αφαιρούμε τα διάφορα κομμάτια πρόπολης που βάζουν οι μέλισσες στους κηρυθροφορείς αλλά είναι πιο δύσκολη διαδικασία γιατι μετά θέλει δαιχωρισμό αφού το προιόν αυτο δεν είναι καθαρή πρόπολη, αλλά πρόπολη με προσμίξεις!
Τώρα την πρόπολη μπορείς να την διαλύσεις μέσα σε αλκοολούχο δίαλυμα και να φτιάξεις βάμα πρόπολης ή απλα να καταναλωθεί αυτούσια μέχρι να μην κολάει στα δόντια.
ΦΑΡΜΑΚΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΠΡΟΠΟΛΗΣ
Η φαρμακολογία της πρόπολης είναι πολύ μεγάλη.
Χρησιμοποιείται στην ωτο-ρινο-λαρυγγολογία για αντιμετώπιση αμυγδαλίτιδας,φαρυγγίτιδας,ρινίτιδας,ιγμορίτιδας, στην στοματολογία για την αντιμετώπιση στοματίτιδας, ουλίτιδας, οδοντικές μολύνσεις και στην δερματολογία.
Επίσης έχει μια αναισθητική ιδιότητα και επουλωτικές και αντιφλεγμονώδεις δράσεις. Αυξάνει τον μεταβολισμό και ευνοεί την επούλωση πληγών.